Dlaczego pies ziewa?
Ziewanie u psa – co naprawdę oznacza?
Ziewanie to przede wszystkim odruch fizjologiczny, ale też sygnał komunikacyjny i emocjonalny. Występuje on w kontekście stresu, pobudzenia, napięcia, dezorientacji, chęci uspokojenia sytuacji, siebie i innych.
Wielu opiekunów uważa, że pies ziewa, bo jest śpiący lub znudzony. W rzeczywistości jednak ziewanie to o wiele bardziej złożony komunikat. U psów stanowi część ich naturalnego języka ciała i często pojawia się w chwilach napięcia emocjonalnego, stresu lub niepewności. Może być też wyrazem empatii wobec człowieka czy innego psa.
Ziewanie pełni u psów funkcję sygnału uspokajającego, jest jak delikatne „pauza” w rozmowie, pozwalająca rozładować napięcie. Pies może ziewnąć w momencie, gdy czuje się niepewnie, gdy wokół dzieje się zbyt wiele, albo gdy chce uniknąć konfliktu. To jego sposób na powiedzenie: „potrzebuję chwili spokoju”.
Kiedy pies ziewa? — konteksty i przykłady
Ziewanie nie pojawia się przypadkowo, zawsze ma swój kontekst. W zależności od sytuacji może oznaczać coś innego. Ziewanie u psów to mechanizm regulujący emocje i pobudzenie. Gdy pies ziewa, zwiększa się przepływ tlenu do mózgu, poprawia koncentracja i równocześnie obniża się ciśnienie krwi. Dlatego ziewanie może pełnić funkcję samouspokajającą, pomaga wrócić do stanu równowagi po stresującej sytuacji.
Niektóre psy ziewają również w odpowiedzi na nadmiar bodźców. Wtedy nie chodzi o zmęczenie fizyczne, ale o przeciążenie psychiczne. Ziewnięcie pozwala im „zresetować się” i poradzić sobie z emocjami. Takie zachowanie często można zaobserwować w gabinecie weterynaryjnym, w czasie szkolenia lub w miejscach, gdzie pies czuje się niepewnie.
Kiedy psy ziewają najczęściej?
- Podczas szkolenia – pies jest przeciążony, zmęczony powtarzaniem ćwiczeń lub się nudzi. Szczególnie widoczne u inteligentnych i aktywnych ras.
- W gabinecie weterynaryjnym – objaw stresu, dezorientacji lub próba samouspokojenia.
- W obecności obcych psów/ludzi – sygnał pokojowy: „nie chcę konfliktu”.
- Na spacerze lub przed aktywnością – ziewanie jako sposób rozładowania pobudzenia.
- W relacji z człowiekiem – gdy opiekun mówi podniesionym głosem lub wykonuje szybkie gesty, pies może ziewnąć, by uspokoić sytuację.
- Podczas głaskania – pies może odczuwać spokój, co prowadzi do ziewania związanego z obniżeniem napięcia mięśniowego i emocjonalnego. W niektórych przypadkach ziewanie może wskazywać na lekki dyskomfort lub niezdecydowanie, gdy psa głaszczę np.ktoś obcy.
Warto zwracać uwagę na mowę ciała towarzyszącą ziewnięciu. Jeśli pies jednocześnie odwraca wzrok, ma cofnięte uszy lub oblizuje pysk, prawdopodobnie sygnalizuje stres, a nie senność. U psów lękliwych może występować częściej, np. przy bodźcach nieznanych lub nadmiernych.
Czy pies może zarazić się ziewaniem od człowieka?
Tak. Badania naukowe dowiodły, że psy potrafią „zarażać się” ziewaniem od ludzi. Zjawisko to nazywane jest contagious yawning i zostało po raz pierwszy opisane w 2008 roku przez Joly-Mascheroni i współpracowników z University of London. Psy reagowały ziewaniem częściej, gdy widziały ziewającego właściciela niż obcą osobę. Może to wskazywać na więź emocjonalną z opiekunem lub empatię. Nie wszyscy naukowcy potwierdzają jednak hipotezę dotyczącą empatii, część z nich sugeruje wspólne ziewanie jako reakcję na napięcie, a niekoniecznie empatię w ludzkim rozumieniu. Ziewanie zaraźliwe może wynikać również z prostych mechanizmów lustrzanych i rezonansu emocjonalnego. Oznacza to jednak, że pies nieświadomie naśladuje człowieka.
Ziewanie jako sygnał stresu
Choć ziewanie może występować w różnych kontekstach, najczęściej jest związane z emocjonalnym napięciem. Pies, który ziewa w stresującej sytuacji, nie próbuje okazać nieposłuszeństwa lecz mówi: „czuję się nieswojo”. To jego sposób na obniżenie poziomu stresu i uniknięcie konfliktu.
W zachowaniu psa często towarzyszy temu:
- mrużenie oczu,
- cofnięcie uszu,
- oblizywanie pyska,
- drżenie lub napięcie ciała,
- odwracanie głowy i unikanie kontaktu wzrokowego.
W takich chwilach warto reagować spokojem. Pies potrzebuje poczucia bezpieczeństwa, a nie dodatkowej presji.
Jak reagować, gdy pies ziewa?
Ziewanie to ważna informacja, że pies potrzebuje przerwy lub zmiany sytuacji. Najlepszą reakcją opiekuna jest czytanie sygnałów psa i dostosowanie intensywności działań. W praktyce oznacza to:
- skrócenie długości treningu, zmianę tempa nauki, unikanie monotonnego powtarzania komend,
- zapewnienie spokojnego otoczenia, unikanie nacisku, gdy potrzebna jest przerwa, dbanie o ich regularność
- utrzymanie własnego spokoju w głosie i mowie ciała, bo pies reaguje na emocje człowieka,
- okazjonalnie możesz ziewnąć razem z psem, to może go naprawdę uspokoić.
Pamiętaj, że psy uczą się szybciej w krótkich, pozytywnych sesjach niż podczas długich, męczących treningów. Ziewanie to nie brak posłuszeństwa, lecz sygnał, że pies potrzebuje oddechu – dosłownie i w przenośni.
Ziewanie a zdrowie
Samo ziewanie nie jest objawem choroby. To naturalny proces fizjologiczny, który zwiększa przepływ tlenu, poprawia koncentrację i obniża napięcie mięśniowe. Jednak nadmierne lub nietypowe ziewanie, pojawiające się w sytuacjach neutralnych, może być objawem stresu chronicznego, zaburzeń lękowych lub problemów behawioralnych.
Jeśli pies ziewa często, a towarzyszą temu inne oznaki niepokoju (np. dyszenie, drżenie, apatia, unikanie kontaktu), warto skonsultować się z lekarzem weterynarii lub behawiorystą. W przypadku niektórych psów lękliwych może to być nie tylko niepokój, ale reakcja paniczna.
Podsumowanie
Ziewanie u psa to nie tylko odruch sennego organizmu, ale przede wszystkim uniwersalny język emocji. Psy ziewają, by się uspokoić, uniknąć konfliktu lub rozładować napięcie. Zdarza się też, że reagują w ten sposób na zachowanie człowieka, nawiązując z nim subtelny, emocjonalny kontakt.
Świadomy opiekun, który potrafi odczytywać takie sygnały, lepiej rozumie swojego psa i może szybciej reagować na jego potrzeby. Klucz to czytać kontekst, bo nie każde ziewnięcie znaczy to samo.
FAQs – pytania i odpowiedzi
Czy ziewanie u psa zawsze oznacza stres?
Nie, ale bardzo często. Ziewanie to jeden z sygnałów uspokajających, pies w ten sposób rozładowuje napięcie.
Czy pies może ziewać ze znudzenia?
Tak, ale rzadziej niż ze stresu. Ziewanie z nudów pojawia się głównie przy braku stymulacji i monotonii.
Czy ziewanie psa jest zaraźliwe?
Tak. Badania pokazują, że psy mogą ziewać w odpowiedzi na ludzkie ziewanie, to tzw. ziewanie zaraźliwe.
Czy częste ziewanie może świadczyć o problemach zdrowotnych u psa?
Samo ziewanie nie, ale jeśli towarzyszy mu dyszenie, oblizywanie, drżenie czy apatia, to warto skonsultować się z weterynarzem.
Źródła
M. Becker, G. Spadafori, Kiedy pies ziewa, to jest śpiący czy znudzony? w: Dlaczego psy piją wodę z toalety?, wyd. Galaktyka, Łódź 2008.
- Moore, Czego chcą psy, wyd. Galaktyka, Łódź 2019.
https://pmc.ncbi.nlm.nih.gov/articles/PMC2610100/ (dostęp: 14.10.2025).
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/23076724/ (dostęp: 14.10.2025).
https://royalsocietypublishing.org/doi/10.1098/rspb.2019.2236 (dostęp: 14.10.2025).
dr Mateusz Karatysz
Opiekun buldożki Daisy, borykającej się od wielu lat z problemami zdrowotnymi. Dziennikarz, autor artykułów popularyzujących świadomą opiekę nad psami. Twórca serwisu www.epieski.pl, na którym pisze artykuły na temat zdrowia psów, żywienia, a także ras psów.
